کارکردی هاوکێشەکان

Overview of formulas in Excel

 سەیرکردنی هاوکێشەکان لە Excel

 

دەست بکە بە چۆنەتی دروستکردنی هاوکێشەکان و بەکارهێنانی ئەرکە چەسپاوەکان بۆ ئەنجامدانی ژماردن و چارەسەرکردنی کێشەکان.

تێبینی: ئەنجامی ژمێردراوی هاوکێشەکان و هەندێک لە کارەکانی ۆرکشیتی Excel لەوانەیە جیاوازی کەم بێت لە نێوان کۆمپیوتەرێکی Windows بە بەکارهێنانی x86 یان x86-64 و Windows RT PC بە بەکارهێنانی تەلارسازی ARM..

 

هاوکێشەیەک دروست بکە کە ئاماژە بە بەهاکان بکات لە خانەکانی دیکە

١. خانەیەک دیاریبکە.

٢. هێمای یەکسان بنووسە =.

تێبینی: هاوکێشەکان لە Excel هەمیشە بە هێمای یەکسان دەست پێ دەکەن.

٣. خانەیەک دیاری بکە یان ناونیشانی خۆی بنووسە لە خانەی دیاریکراو.

 

٤. کارپێکەر تێبنووسە. بۆ نموونە، - بۆ کەمبوونەوە.

٥. خانەی داهاتوو دیاری بکە، یان ناونیشانەکەی بنووسە لە خانەی دیاریکراو.

٦. دەست بنێ بە Enter. ئەنجامی ژماردنەکە دەردەکەوێت لە خانەکە لەگەڵ هاوکێشەکە.

 

هاوکێشەیەک ببینە

١. کاتێک هاوکێشەیەک داخوون کراوە بۆ خانە، هەروەها لە میلی هاوکێشەکەدا Formula bar دەردەکەوێت.

 

٢.بۆ بینینی هاوکێشەیەک، خانەیەک دەسنیشان بکە، و لە میلی هاوکێشەکە دا دەردەکەوێت.

 

هاوکێشەیەک تێبنووسە کە بریتی بێت لە فرمانێکی چەسپاوە

١. خانەیەکی بەتاڵ دەسنیشان بکە.

٢. هێمای یەکسان بنوسێت = و پاشان کردارێک چاپ بکە. بۆ نموونە, =SUM بۆ بەدەست هێنانی کۆی فرۆشتنەکان.

٣. کەوانەیەکی کراوە بنووسە (.

٤. مەودای خانەکان دیاری بکە و پاشان کەوانە داخراوەکان لێ بدە).

 

٥. دەست بنێ بە Enter بۆ بەدەستهێنانی ئەنجام.

 

داگرتنی وۆرکبووکی فێرکاری  هاوکێشەکانمان:

ئێمە پێکەوە دەست پێکردنمان بە ۆرکبووکی هاوکێشەکان کردووە کە دەتوانیت دایبگریت. ئەگەر تۆ نەوبەکارهێنەری Excel بیت یان تەنانەت ئەگەر هەندێک شارەزاییت لەگەڵی هەبێت، دەتوانیت بە ناو باوترین هاوکێشەکانی Excel دا بڕۆیت لەم گەشتەدا. بە نمونەکانی جیهانی ڕاستەقینە و بینراوی یارمەتیدەر دەتوانیت کۆ و ژماردن، تێکڕا و ڤلێوئەپ ئاشنا ببیت.

هاوکێشەکان لە قوڵایی:

دەتوانیت بگەڕێیت لە ناو بەشەکانی خوارەوە بۆ فێربوونی زیاتر دەربارەی توخمەکانی هاوکێشەی دیاریکراو.

بەشەکانی هاوکێشەی Excel

هاوکێشەکە هەروەها دەتوانێت هەر یان هەموو ئەمانەی خوارەوەی تێدا بێت: ئەرکەکان، سەرچاوەکان، کارپێکەرەکان و نەگۆڕەکان.

   

بەشەکانی هاوکێشە:

 

١. کردارەکان: PI فەرمان دەگەڕێتەوە بەهای pi : 3.142...

٢. سەرچاوەکان: A2 هەڵدەسێ بە گەڕاندنەوەی بەها لە خانەی A2.

٣. نەگۆڕەکان: ژمارەکان یان بەهای دەق ڕاستەوخۆ داخوون کراوە بۆ ناو هاوکێشەیەک، وەک 2.

٤. بەکارخەرەکان: کارپێکەری ^ (کارێت) ژمارەیەک بەرز دەکاتەوە بۆ توانا، و بەکارخەری * (ئەستێرە) هەڵگیرسێنە بە لێکدانی ژمارەکان.

 

بەکارهێنانی نەگۆڕەکان لە هاوکێشەکانی Excel

نەگۆڕ بەهایەک کە حساب نەکراوە؛ هەمیشە وەک خۆی بمێنێتەوە بۆ نموونە ڕێکەوتی 10 / 9 / 2008 و ژمارە 210 و دەقی "چارەکە قازانج" هەموو نەگۆڕن. دەربڕین ـێک یان بەهایەک کە لە دەربڕینەوە دروست دەبێت نەگۆڕ نییە. ئەگەر نەگۆڕەکان بەکار بهێنیت لە هاوکێشەیەک لەجیاتی سەرچاوەکان بۆ خانەکان (بۆ نموونە, =30+70+110), ئەنجام دەگۆڕێت تەنها ئەگەر هاوکێشەکە هەموار بکەیت. بە گشتی باشترە نەگۆڕی لە خانەکانی تاکدا دابنرێ کە بە ئاسانی بگۆڕدرێن ئەگەر پێویست بێت، پاشان ئاماژە بەو خانانە بکرێت لە هاوکێشەدا.

بەکارهێنانی سەرچاوەکان لە هاوکێشەکانی Excel

سەرچاوەیەک خانەیەک یان مەودایەک لە خانەکان دیاری دەکات لەسەر لاپەڕەی کارێک و بە Excel دەڵێت لەکوێ بەدوای بەهاکان یان ئەو داتایە دابنێیت کە دەتەوێت بەکاری بهێنیت لە هاوکێشەکەدا. دەتوانی سەرچاوەکان بەکاربهێنیت بۆ بەکارهێنانی داتای تێدایە لە بەشە جیاوازەکانی لاپەڕەکارێک لە یەک هاوکێشە یان بەهاکە بەکاربهێنە لە یەک خانە لە چەند هاوکێشەیەک. هەروەها دەتوانیت ئاماژە بە خانەکان بکەیت لەسەر شیتەکانی دیکە لە هەمان وۆرک بوک، و بۆ کارنامەکانی دیکە. سەرچاوەکان بۆ خانەکان لە کارنامەکانی دیکە پێی دەگوترێت لینک یان سەرچاوەی دەرەکی.

شێوازی سەرچاوەی A1

بە گریمانە، Excel شێوازی ژێدەری A1 بەکاردەهێنێت، کە ئاماژە بە ستوونەکان دەکات بە پیتەکان (A لە ڕێی XFD، بۆ کۆی 16,384 ستوون) و ئاماژە دەکات بۆ ڕیزە ئاسۆییەکان بە ژمارەکان (1 تا 1,048,576). ئەم پیت و ژمارانە ناودەبرێت ڕیز و ناونیشانی ستوونەکان. بۆ ئاماژەکردن بە خانەیەک، پیتی ستوونی دوای ژمارەی ریز تێبنووسە. بۆ نموونە B2 ئاماژە بە خانەکە دەکات لە بەیەکگەیشتنی ستوونی B و ڕیزی

         

 

کردنی سەرچاوەیەک بۆ خانەیەک یان مەودایەک لە خانەکان لەسەر لاپەڕەی کاری دیکە لە هەمان وۆرکبوکدا.

 

لەم نمونەی خوارەوە، فەرمانی AVERAGE هەڵدەستێ بە ژماردنی تێکڕای بەها بۆ مەودای B1:B10 لەسەر لاپەڕەی کارەکە بەناوی بەبازاڕکردن لەهەمان وۆرکبوکدا.

 

 

1. ئاماژە بە وۆرکشیتەکە دەکات کە ناوی بەبازاڕکردنە.

2. ئاماژە بە مەودای خانەکان دەکات لە B1 بۆ B10.

3. خاڵی سەرسوڕمان (!) سەرچاوەی وۆرکشیتەکە لە سەرچاوەی مەودای خانەکە جیادەکات.

تێبینی: ئەگەر لاپەڕەی کاری ئاماژەکراو بۆشایی یان ژمارەی تێدا بێت، ئەوا پێویستە ئەپۆسترۆف (') پێش و پاش ناوی وۆرکشیتەکە زیاد بکەیت، وەک ='123'! A1 یان ='داهاتی کانونی دووەم'! A 1

جیاوازی نێوان ئاماژە ڕەها و ڕێژەیی و تێکەڵەکان

a. سەرچاوەی پەیوەست ئاماژەی خانەیەکی ڕێژەیی لە هاوکێشەیەک، وەک A1، لەسەر بنەمای پێگەی ڕێژەیی خانەکە کە هاوکێشەکەی تێدایە و خانەکە ئاماژە بۆ دەکات. ئەگەر شوێنی خانەکە گۆڕانکاری هاوکێشەکەی تێدایە، سەرچاوەکە دەگۆڕدرێت. ئەگەر هاوکێشەکە کۆپی بکەیت یان پڕبکەیتەوە لەسەر ڕیزەکان یان خوارەوەی ستوونەکان، سەرچاوەکە بە شێوەیەکی خۆرەوت ڕێکدەکەوێ. بە گریمانەیی، هاوکێشە نوێکان سەرچاوەی ڕێژەیی بەکاردێنن. بۆ نموونە، ئەگەر تۆ سەرچاوەی رێژەی لە خانەی B2 بۆ خانەی B3 کۆپی بکەیت یان پڕبکەیتەوە، بە خۆڕەوت لە =A1 بۆ =A2 رێکدەکەویت.

هاوکێشەکۆپیکراوە لەگەڵ سەرچاوەی ڕێژەی  

 

سەرچاوەی ڕەهای خانەیەکی ڕەها لە هاوکێشەیەک، وەک $A$1، هەمیشە ئاماژە بە خانەیەک لە شوێنێکی دیاریکراو دەکات. ئەگەر شوێنی خانەکە گۆڕانکاری هاوکێشەکەی تێدابێت، سەرچاوەی ڕەها وەک خۆی دەمێنێتەوە. ئەگەر هاوکێشەکە کۆپی بکەیت یان پڕبکەیتەوە لەسەر ڕیزەکان یان خوارەوەی ستوونەکان، سەرچاوەی رەهای رێکناخات. بە گریمانەیی، هاوکێشە نوێکان سەرچاوەی ڕێژەیی بەکارئەهینن، بۆیە لەوانەیە پێویستت بە گۆڕینیان بێت بۆ سەرچاوەی ڕەها. بۆ نموونە، ئەگەر تۆ ئاماژەیەکی ڕەها لە خانەی B2 بۆ خانەی B3 کۆپی بکەیت یان پڕبکەیتەوە، لە هەردوو خانەکاندا وەک خۆی ماوەتەوە: =$A$1.

هاوکێشەی کۆپیکراو لەگەڵ سەرچاوەی ڕەها

 

سەرچاوەی تێکەڵ A تێکەڵ سەرچاوە یان ستوونی ڕەهای و ڕیزی رێژەی هەیە، یان ڕیزی ڕەهای و ستوونی رێژەی. سەرچاوەی ستوونی ڕەها شێوەی $A1، $B 1، و. سەرچاوەی ڕیزی ڕەها شێوەی A$1, B$1 وەردەگرێت, و.. ئەگەر شوێنی خانەکە کە گۆڕانکاری هاوکێشەکەی تێدایە، سەرچاوەی ڕێژەی دەگۆڕێت و سەرچاوەی ڕەهایش ناگۆڕێت. ئەگەر هاوکێشەکە کۆپی بکەیت یان پڕبکەیتەوە لەسەر ستوونە ئاسۆییەکان یان خوارەوە، سەرچاوەی پەیوەست بە شێوەیەکی خۆکار ڕێکدەکات، و سەرچاوەی ڕەهای ڕێکناخات. بۆ نموونە، ئەگەر سەرچاوەی تێکەڵ کۆپی بکەیت یان پڕبکەیتەوە لە خانەی A2 بۆ B3، ئەوە ڕێک دەکەویت لە =A$1 بۆ =B$1.

هاوکێشەکۆپیکراوە لەگەڵ سەرچاوەی تێکەڵ  

 

شێوازی سەرچاوەی 3-D

بە ئاسانی ئاماژە بە چەند لاپەڕەی کارێک بکە ئەگەر دەتەوێت زانیاری لەیەک خانە یان مەودای خانەکان شیبکەیتەوە لەسەر چەند لاپەڕەی کارێک لەناو وۆرک بوکێک، سەرچاوەی 3-D بەکاربهێنە. سەرچاوەی 3-D خانەکە یان سەرچاوەی مەودا دەگرێتە خۆ، پێشی دەکەوێت بە مەودای ناوی وۆرکشیت. Excel هەر وۆرکشیتێک بەکاردەهێنێت کە هەڵگیراوە لەنێوان ناوی دەستپێکردن و کۆتایی سەرچاوەکە. بۆ نموونە, =SUM(Sheet2:Sheet13! B5) هەموو بەهاکان زیاد دەکات کە لە خانەی B5 دا هەیە لەسەر هەموو وۆرکشیتەکان لە نێوان و پێکدێت لە شیتی 2 و شیت 13.

 

* دەتوانیت ئاماژەکانی 3-D بەکاربهێنیت بۆ ئاماژەکردن بە خانەکان لەسەر شیتەکانی دیکە، بۆ پێناسەکردنی ناوەکان، و دروستکردنی هاوکێشەکان بە بەکارهێنانی ئەم ئەرکانەی خوارەوە: SUM، AVERAGEA، AVERAGEA، COUNTA، COUNTA، MAXA، MAXA، MINA، MINA، PRODUCT، STDEV. S, STDEVA, STDEVPA, VAR. P, VAR.

 

* سەرچاوەی 3-D ناتوانرێت بەکاربهێنرێت لە هاوکێشە ڕیزکراوەکە.

* 3-D سەرچاوەکان ناتوانرێت بەکاربهێنرێت لەگەڵ بەکارخەری یەکتربڕ (بۆشایی تاک) یان لەو هاوکێشەی کە یەکتربڕی ناتەواو بەکاردێنێت.

 

چی ڕوودەدات کاتێک تۆ دەگوێزیتەوە، کۆپی دەکەیت، یان ۆرکشیتەکان بسڕیتەوە

ئەم نمونانەی خوارەوە ڕوونی دەکاتەوە کە چی ڕوودەدات کاتێک دەگوێزیتەوە، کۆپی دەکەیت، یان دەیکەیت، یان ئەو وۆرکشیتانەی کە لە ژێدەری 3-D دا هەن، دەیسڕیتەوە. نموونەکان هاوکێشەکە بەکاردەهێنێت =SUM(Sheet2:Sheet6! A2:A5) بۆ زیادکردنی خانەکانی A2 لە ڕێی A5 لەسەر لاپەڕەی کار 2 تا 6.

* داخوونکردن یان کۆپی کردن ئەگەر تێکردن یان کۆپی کردنی شیتەکان لە نێوان شیت 2 و شیت 6 (کۆتاییەکان لەم نموونە), Excel پێکدێت لە هەموو بەهاکان لە خانەکان A2 لە ڕێگەی A5 لە زیادکراوەکان شیتەکان لە ژماردنەکان.

* سڕینەوە ئەگەر شیتەکان بسڕیتەوە لە نێوان شیت 2 و شیت 6، Excel بەهاکانیان لادەبات لە ژماردن.

* جوڵاندن شیتەکان لە نێوان شیت 2 و شیت 6 بۆ شوێنێکی دەرەوەی مەودای پەڕەی ئاماژەپێکراو، Excel بەهاکانیان لادەبات لە ژماردن.

* گواستنەوەی خاڵی کۆتایی ئەگەر شیت 2 یان شیت 6 بگوێزەرەوە بۆ شوێنێکی دیکە لەهەمان وۆرکبوکدا، Excel ژماردنەکە ڕێکبخە بۆ گونجاندنی مەودای نوێی شیتەکان لە نێوانیاندا.

* سڕینەوەی خاڵی کۆتایی ئەگەر شیتی 2 یان شیتی 6 بسڕیتەوە، Excel ژماردنەکە ڕێکدەکات بۆ گونجاندنی مەودای شیتەکان لە نێوانیاندا.

 

شێوازی سەرچاوەی R1C1

هەروەها دەتوانیت شێوازی سەرچاوە بەکاربهێنیت کە هەردوو ئاسۆیی و ستوونەکانی سەر لاپەڕەی کار ژمارەن. شێوازی سەرچاوەی R1C1 بەسوودە بۆ ژماردنی ڕیز و شوێنی ستوونەکان لە ماکرۆکان. لە شێوازی R1C1، Excel شوێنی خانەیەک نیشان دەدات لەگەڵ "R" و بەدوایدا ژمارەی ڕیزێک و "C" بەدوایدا ژمارەی ستوونی دێت.